Goed Zeemanschap

Het Binnenvaartpolitieregelement (BPR) en enkele andere regelementen vermelden goed zeemanschap. Wat is die regel, die elke andere regel nietig verklaart?
26 februari 2024

Je zou verwachten dat wanneer je, je aan de regels van het BPR houd, je niet aansprakelijk bent voor schade? Nee! In tegenstelling tot op de weg, wordt er op in het BRP beroep gedaan op gezond verstand: Goed Zeemanschap

Bij scheepvaart zijn hele andere principes van toepassing dan op wegverkeer: Een boot is altijd in beweging, is niet altijd goed manoeuvreerbaar en is afhankelijk van weer/water invloeden. Omdat niet elke situatie in een wet is vast te leggen, beschrijft Artikel 1.04 van het BPR dat de schipper, bij het ontbreken van relevante voorschriften, goed zeemanschap moet gebruiken om te voorkomen dat levens in gevaar komen, schade wordt veroorzaakt of de scheepvaart in gevaar wordt gebracht.

Goed zeemanschap Voorbeeld: Er is geen specifieke wet welke verbied om zomers gekleed te gaan varen. Maar wat als het weer omslaat en mensen aan boord raken onderkoeld? Goed Zeemanschap is om je goed voor te bereiden, zelfredzaam te zijn en het weer in de gaten te houden.

Artikel 1.05 gaat zelfs nog verder en zegt dat er in het belang van veiligheid of goede orde volgens goede zeemanschap afgeweken moet worden van de overige bepalingen in het reglement!

Stel je vaart over een hoofdvaarwater en je kruist met een ander schip, welke jou voorrang moet geven. Je ziet dat het kruisende schip geen snelheid mindert. Heeft het bootje het schip niet gezien? Kent het bootje de voorrangsegels niet? Is er een technisch defect? Goed Zeemanschap is dan om zelf al ruim op tijd snelheid te minderen of koers te wijzigen om een mogelijk gevaarlijke situatie te voorkomen. Dus ook bij voorrang, uitwijken als dit moet!

Mocht het toch tot een aanvaring komen, dan zal de rechter Goed Zeemanschap ook zwaar mee laten wegen in de schuldvraag. In hierboven genoemde situatie was de schipper dus waarschijnlijk mede aansprakelijk voor het ongelijk omdat hij nog mogelijkheden had om uit te wijken. In principe geld dat dat bij een aanvaring beide schepen aansprakelijk zijn, tenzij grove aantoonbare fout van één schip.

Over de auteur
Jeroen Veldhuis
Jeroen is sinds 2013 initiatiefnemer van Vaarkaart Nederland. Oorspronkelijk als hobby project, maar dat is inmiddels aardig uit de hand gelopen. Favoriete vaargebied: Overijssel en Friesland, maar vaart eigenlijk te weinig. Overdag werkzaam als programmeur bij een energie bedrijf.